ಪಿ.ಆರ್. ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ
ಪಿ. ಆರ್. ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ
ಕನ್ನಡಿಗರಾದ ಡಾ.ಪಾಲಹಳ್ಳಿ ರಾಮಯ್ಯ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು ಜಗತ್ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರಾಗಿದ್ದು, ವಿತ್ತೀಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ನೀತಿ ಕ್ಷೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮಹತ್ವದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದವರಾಗಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಮಾತನ್ನು ಅರ್ಥ ಮಾಡಿಕೊಳ್ಳಲು ಈ ಉನ್ನತ ಅಭಿಪ್ರಾಯಗಳು ಸಹಕಾರಿ:
1. ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಯಶಃ ಮೂರೇ ಜನ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ನಿಜ ಪಂಡಿತರು - ಎ.ಕೆ. ದಾಸ್‌ ಗುಪ್ತ, ಸುಖ್ಮಯ್‌ ಚಕ್ರವರ್ತಿ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ” (ಖ್ಯಾತ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಐ.ಜಿ. ಪಟೇಲ್, 2004)
2. “ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರ ಸ್ನೇಹಿತರು, ಸಹೋದ್ಯೋಗಿಗಳು ಮತ್ತು ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿಗಳು ಅವರನ್ನು ದೀರ್ಫಕಾಲ ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ, ಒಂದು ದಿನ ಅವರೂ ಸಹ ತೀರಿಕೊಳ್ಳುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರ ಒಡನಾಟದ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡುಹೋಗುತ್ತಾರೆ. ಆದರೆ ಕಳೆದ 50 ವರ್ಷಗಳ ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಚಿಂತನೆಯ ಇತಿಹಾಸದಲ್ಲಿ ಒಬ್ಬ ಮುಖ್ಯ ವ್ಯಕ್ತಿಯಾಗಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಚಿರಕಾಲ ಬದುಕಲಿದ್ದಾರೆ” ( ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಸಂಡೆಸಾರ, 2003)
1955ರಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದ ಬಗ್ಗೆ ಭಾರತದಿಂದ ಹೊರಬಂದ ಒಂದು ಪುಸ್ತಕ ದೇಶದೊಳಗೆ ಮತ್ತು ಹೊರಗೆ ಬಹಳ ಮನ್ನಣೆ ಪಡೆಯಿತು.
ಅದರ ಹೆಸರು 'ಪ್ಲಾನಿಂಗ್‌ ಫಾರ್‌ ಅನ್‌ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ಯಾಂಡಿಂಗ್‌ ಎಕಾನಮಿ'. ಅದನ್ನು
ಬರೆದವರು ಮುಂಬಯಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಇಬ್ಬರು ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರು: ಖ್ಯಾತ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು - ಅರವತ್ತು ವಯಸ್ಸಿನ ಸಿ.ಎನ್. ವಕೀಲ್ ಮತು ಅವರ ಶಿಷ್ಯ
29ರ ಹರೆಯದ ಪಿ.ಆರ್. ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ್‌. ಕೃಷಿಕ್ಟೇತ್ರಕ್ಕೆ ಮತ್ತು ದೈನಂದಿನ ಪದಾರ್ಥಗಳ
ತಯಾರಿಕೆಗೆ ಆದ್ಯತೆ ಕೊಡಬೇಕು ಎಂಬುದು ಆ ಪುಸ್ತಕದ ಮುಖ್ಯ ಆಲೋಚನೆಯಾಗಿದ್ದಿತು. ಆದರೆ ಎರಡನೆಯ ಪಂಚವಾರ್ಷಿಕ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಕೊಟ್ಟಿದ್ದು ದೊಡ್ಡ ದೊಡ್ಡ ಕೈಗಾರಿಕೆಗಳಿಗೆ. “ವೇಜ್‌-ಗುಡ್ಸ್‌ ಮಾಡೆಲ್" ಸಿದ್ಧಾಂತವನ್ನು ಬ್ರಹಾನಂದ ಜೀವನ ಪೂರ್ತಿ ಸುಧಾರಿಸುತ್ತಾ ಹೋದರು. ಅವರು ಎಲ್ಲೋ ಹೇಳಿದ
ಮಾತುಗಳು "ನನ್ನದು ಬಡ ದೇಶ, ಆದರೆ ಅದರ ಬಗ್ಗೆ ನನಗೆ ನಾಚಿಕೆ ಇಲ್ಲ ಬೇರೆಯ
ದೇಶಗಳಂತೆಯೆ ನಾವೂ ಇಲ್ಲಿ (ವಿವಿಧ ಕ್ಷೇತ್ರಗಳಲ್ಲಿ) ಮೂಲಭೂತ ಪರಿಕಲ್ಪನೆಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಬಹುದೆಂದು ನಾನು ನಂಬಿದ್ದೇನೆ. ಪಾಶ್ಚಾತ್ಯ ಜಗತ್ತು ಅದನ್ನು ಗುರುತಿಸಬಹುದು ಅಥವಾ ಇಲ್ಲ.
ನಾವು ನಮ್ಮ ಚಿಂತನೆಗೆ ನಮದೇ ಚೌಕಟ್ಟನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು. ನಮದು ಬಹಳ ದೊಡ್ಡ ದೇಶ ಮತ್ತು ನಮ್ಮ ಇತಿಹಾಸವೂ ಸಹ ಹಳೆಯದು? ವಿದೇಶಿ ಮತ್ತು
ಶ್ರೀಮಂತ ದೇಶಗಳ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಮೇಲೆ ನಾವು ಅವಲಂಬಿತರಾಗಬಾರದು".
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು 1926ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 27ರಂದು ಜನಿಸಿದರು. ಇವರ ತಂದೆ ಪಿ. ಆರ್. ರಾಮಯ್ಯನವರು ಕಳೆದ ಶತಮಾನದ ಮಹಾನ್ ಸಾಹಸಿ ಪತ್ರಿಕೋದ್ಯಮಿ. ರಾಮಯ್ಯನವರು ತಾವು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿ ಅನೇಕ ಪ್ರತೀಕೂಲ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳ ನಡುವೆ ನಡೆಸಿದ 'ತಾಯಿನಾಡು' ಪತ್ರಿಕೆಯಿಂದ 'ತಾಯಿನಾಡು ರಾಮಯ್ಯ' ಎಂದೇ ಪ್ರಸಿದ್ಧರಾದವರು. ತಾಯಿ ಮಹಾನ್ ಸಮಾಜ ಸೇವಕಿ, ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಮಾಜಿ ಉಪಮೇಯರ್ ಆಗಿದ್ದ ಪಿ. ಆರ್. ಜಯಲಕ್ಷಮ್ಮ. ಈ ದಂಪತಿಗಳ 4 ಮಕ್ಕಳಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಹಿರಿಯರು. ಇವರು ತಮ್ಮ ಒಡಹುಟ್ಟಿದವರು ಮತ್ತು ವಿಸ್ತೃತ ಕುಟುಂಬದೊಂದಿಗೆ ಬೆಂಗಳೂರಿನಲ್ಲಿ ಬೆಳೆದರು. ಇವರ ಸಹೋದರ ಪಿ. ಆರ್. ರಾಮಸ್ವಾಮಿ ಇಂಜಿನಿಯರ್ ಆಗಿದ್ದರು. ಸಹೋದರಿ ರಾಮೇಶ್ವರಿ ವರ್ಮ ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದಲ್ಲಿ ನಿರ್ದೇಶಕಿಯಾಗಿ ದುಡಿದವರು. ರಂಗಭೂಮಿ, ಕಲೆ, ಮತ್ತು ಚಲನಚಿತ್ರಲೋಕದಲ್ಲೂ ಇವರು ಹೆಸರು.
ಸಹೋದರ ಡಾ. ಪಾಲಹಳ್ಳಿ ವಿಶ್ವನಾಥ್ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳಾಗಿ, ವಿಜ್ಞಾನ ಸಂವಹನಕಾರಾಗಿ, ಲೇಖಕರಾಗಿ ಮತ್ತು ಅಂಕಣಕಾರರಾಗಿ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಂದೆ ಮತ್ತು ಚಿಕ್ಕಪ್ಪಂದಿರ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯವಾದಿ ರಾಜಕೀಯ ಚಿಂತನೆಗಳು ಹಾಗೂ ಮಹಾತ್ಮ ಗಾಂಧಿ, ಬೋಸ್ ಮತ್ತು ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರಂತಹ ಪ್ರಮುಖ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರರ ಜೀವನಚರಿತ್ರೆಗಳಿಂದ ಪ್ರಭಾವಿತರಾದರು.
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಪದವಿಪೂರ್ವ ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಮೈಸೂರಿಗೆ ತೆರಳುವ ಮೊದಲು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಚಾಮರಾಜಪೇಟೆಯ ಫೋರ್ಟ್ ಹೈಸ್ಕೂಲ್‌ನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಆರಂಭಿಕ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಪಡೆದರು. ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ, ಅವರು ಸಕ್ರಿಯ ವಿದ್ಯಾರ್ಥಿ ನಾಯಕರಾಗಿದ್ದರು. ಪ್ರತಿಭಟನೆಗಳು, ಧರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಉಪನ್ಯಾಸಗಳನ್ನು ಆಯೋಜಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ, ಅವರು ಬ್ಯಾಸ್ಕೆಟ್‌ಬಾಲ್ ಆಡುತ್ತಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಕ್ರಿಕೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ಆಸಕ್ತಿ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಮಹಾರಾಜ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಶಿಕ್ಷಕರಾದ ಎಸ್. ಎಲ್ ರಾಮರಾವ್, ತಿರುಮಲಾಚಾರ್, ಎಂ.ಎಚ್. ಗೋಪಾಲ್ ಮತ್ತು ಎಸ್.ಎಲ್.ಎನ್. ಸಿಂಹ ಅವರ ಪ್ರಭಾವದಿಂದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚು ಆಳವಾದ ಜ್ಞಾನವನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಸನ್ನಿವೇಶಕ್ಕೆ ಸೃಜನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಸಿದ್ಧಾಂತಗಳನ್ನು ಚಿಂತಿಸಲು ಆರಂಭಿಸಿದರು.
ಮೈಸೂರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಕಲಾ ಪದವಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದ ನಂತರ, ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರು ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಿಂದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಸ್ನಾತಕೋತ್ತರ ಪದವಿಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು 1946ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈಗೆ ತೆರಳಿದರು. ಅವರು 1949 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಸಿ.ಎನ್. ವಕೀಲ್ ಅವರ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗಕ್ಕೆ ಸೇರಿದರು. ಉನ್ನತ ಶ್ರೇಣಿಯನ್ನು ಪಡೆದರೂ, ಅವರು ಭಾರತೀಯ ಆಡಳಿತ ಸೇವೆಗಳಲ್ಲಿ (IAS) ವೃತ್ತಿಜೀವನವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ.
1949 ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ಸಂಶೋಧನಾ ಸಹಾಯಕರಾಗಿ ಸೇರಿದ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರು, ಪ್ರೊ.ಡಿ.ಟಿ.ಲಕ್ಡಾವಾಲಾ ಅವರ ಮಾರ್ಗದರ್ಶನದಲ್ಲಿ "ಸ್ಟಡೀಸ್ ಇನ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ವೆಲ್ಫೇರ್ ಮ್ಯಾಕ್ಸಿಮೈಸೇಶನ್" ಎಂಬ ಪ್ರಬಂಧದೊಂದಿಗೆ 1953ರಲ್ಲಿ ಪಿಎಚ್.ಡಿ. ಪಡೆದರು. ಈ ಪುಸ್ತಕವನ್ನು ನಂತರ ಬಾಂಬೆ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಪ್ರೆಸ್ ಪ್ರಕಟಿಸಿತು. ಅವರು 1986ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತರಾಗುವವರೆಗೂ 37 ವರ್ಷಗಳ ಕಾಲ ಕೆಲಸ ಮಾಡುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದರು. ಆ ಸಮಯದಲ್ಲಿ ಅವರು ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾನಿಲಯದಲ್ಲಿ ವಿವಿಧ ಹುದ್ದೆಗಳನ್ನು ಅಲಂಕರಿಸಿದರು. 1954ರಲ್ಲಿ ಉಪನ್ಯಾಸಕರಾದರು, 1956ರಲ್ಲಿ ರೀಡರ್ ಆದರು, 1957ರಲ್ಲಿ ವಿತ್ತೀಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಬಿಐ ಎಂಡೋಮೆಂಟ್ ರೀಡರ್, 1962ರಲ್ಲಿ ವಿತ್ತೀಯ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರದಲ್ಲಿ ಆರ್‌ಬಿಐ ಎಂಡೋಮೆಂಟ್ ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಮತ್ತು 1976ರಿಂದ 1986ರಲ್ಲಿ ನಿವೃತ್ತಿ ಹೊಂದುವವರೆಗೆ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿದ್ದರು. ದೆಹಲಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಎಕನಾಮಿಕ್ಸ್‌ನಲ್ಲಿ ಸಂದರ್ಶಕ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿದ್ದರು. ನಿವೃತ್ತಿಯ ನಂತರ, ಅವರು UGC ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋ ಮತ್ತು ICSSR ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಫೆಲೋ ಆಗಿದ್ದರು. ಅವರು 2003ರಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾಗುವವರೆಗೂ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಬದಲಾವಣೆ ಸಂಸ್ಥೆ (ISEC)ಯ ಗೌರವ ಸಂದರ್ಶಕ ಫೆಲೋ ಆಗಿ ಮತ್ತು ಬೆಂಗಳೂರಿನ ಭಾರತೀಯ ಸಂಖ್ಯಾಶಾಸ್ತ್ರ ಸಂಸ್ಥೆಯಲ್ಲಿ ಗೌರವ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರಾಗಿ ಮುಂದುವರೆದರು.
ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಮೂಲಕ, ಅವರು ವಿವಿಧ ಪ್ರತಿಷ್ಠಿತ ಸ್ಥಾನಗಳನ್ನು ಸಹ ಹೊಂದಿದ್ದರು. ಅವರು ವಜ್ರ ಮಹೋತ್ಸವ ಸಮ್ಮೇಳನದ (1976) ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಭಾರತೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಘದ ಪ್ಲಾಟಿನಂ ಜುಬಿಲಿ ಸಮಿತಿಯ (1993-94) ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿದ್ದರು. ಅವರು ಯೋಜನಾ ಆಯೋಗ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞರ ಸಮಿತಿಯ ಸದಸ್ಯರಾಗಿದ್ದರು ಮತ್ತು ಮಹಾರಾಷ್ಟ್ರ ಸರ್ಕಾರ ರಚನೆಯಾದ ನಂತರ ಆ ರಾಜ್ಯದ ಗೌರವ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾಗಿದ್ದರು.
1996 ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರಿಗೆ ಫೈನಾನ್ಶಿಯಲ್ ಎಕ್ಸ್‌ಪ್ರೆಸ್‌ನಿಂದ ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರಜ್ಞ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಸಂದಿತು. 2002 ರಲ್ಲಿ ಅವರನ್ನು ಅಂತರರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಂಘದ ಗೌರವಾಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಗೌರವಿಸಲಾಯಿತು.
1956 ರಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಮತ್ತು ಸಿ.ಎನ್. ವಕೀಲರು ರೂಪಿಸಿದ ವೇತನ ಸರಕುಗಳ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಇಂದಿಗೂ ಪ್ರಸ್ತುತವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು ಐದು ದಶಕಗಳಿಗೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಾಲ ತಮ್ಮ ವೃತ್ತಿಜೀವನದ ಮೂಲಕ, 36 ಪುಸ್ತಕಗಳನ್ನು ಮತ್ತು 700 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಲೇಖನಗಳನ್ನು ಪ್ರಕಟಿಸಿದರು. 2004 ರಲ್ಲಿ ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ಆರ್ಥಿಕ ಸಲಹೆಗಾರರಾದ ಐ ಜಿ ಪಟೇಲ್ ಅವರು "ಸಂಪೂರ್ಣ ಪಾಂಡಿತ್ಯ ಮತ್ತು ಆರ್ಥಿಕ ಜ್ಞಾನದ ಸಂಪೂರ್ಣ ತಿಳುವಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದರಿಗೆ ಸರಸಾಠಿಯಾದವರು ತುಂಬಾ ಕಡಿಮೆ" ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ ಸಂಶೋಧಕರಿಗೆ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ.
ಬ್ರಹ್ಮಾನಂದ ಅವರು 2003ರ ಜನವರಿ 23 ರಂದು ನಿಧನರಾದರು.
On the birth anniversary of Great Economist P. R. Brahmananda
ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು