ಸಾಂಸ್ಕೃತಿಕ ಪ್ರೀತಿಯ ಕನ್ನಡದ ಕಿಂಡಿ

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್


 ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಮಹಾನ್ ಭಾರತೀಯ ನೃತ್ಯಕಲಾವಿದರು.

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ 1944ರ ಏಪ್ರಿಲ್ 30ರಂದು ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದರು.   ಪ್ರಧಾನವಾಗಿ ಒಡಿಸ್ಸಿ ನೃತ್ಯಪ್ರಕಾರದ ಕಲಾವಿದರೂ, ನೃತ್ಯರೂಪಕಗಳ ಸಂಯೋಜಕರೂ ಆದ ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗರು ಇತರ ಭಾರತೀಯ ನೃತ್ಯಪ್ರಕಾರಗಳಾದ ಭರತನಾಟ್ಯ, ಕುಚಿಪುಡಿ ಮತ್ತು  ಛಾವ್ ಕಲೆಗಳಲ್ಲೂ ವಿಶಿಷ್ಟ ಸಾಧಕರು.

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಅವರ ತಂದೆ ಅರವಿಂದ್. ತಾಯಿ ಸಾಮಾಜಿಕ ಕಾರ್ಯಕರ್ತೆಯಾಗಿ ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರ ಸೇವೆ ಸಲ್ಲಿಸಿ ಪದ್ಮಭೂಷಣ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಪುರಸ್ಕೃತ ಪೂರ್ಣಿಮಾ ಪಕ್ವಾಸ.    ಸೋನಾಲ್ ಅವರ ತಾತ ಮಂಗಲ್ ದಾಸ್ ಪಕ್ವಾಸ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯರಾಗಿದ್ದುದಲ್ಲದೆ ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದಲ್ಲಿ ನಿಯೋಜಿತರಾದ  ಪ್ರಥಮ ಐದು ರಾಜ್ಯಪಾಲರಲ್ಲಿ ಓರ್ವರು.

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್,  ತಮ್ಮ ನಾಲ್ಕನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ನಾಗಪುರದಲ್ಲಿ  ಮಣಿಪುರಿ ನೃತ್ಯ ಕಲಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.  ತಮ್ಮ ಏಳನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಭರತನಾಟ್ಯವನ್ನು ಕಲಿಯಲು ಪ್ರಾರಂಭಿಸಿದರು.  ಮುಂಬೈನ ಭಾರತೀಯ ವಿದ್ಯಾಭವನದಿಂದ ಪ್ರವೀಣ ಮತ್ತು ಕೋವಿದ ಸಂಸ್ಕೃತ ಪರೀಕ್ಷೆಗಳಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾದ ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗರು ಮುಂಬೈನ ಎಲ್ಫಿನ್ಸ್ಟನ್ ಕಾಲೇಜಿನಲ್ಲಿ ಜರ್ಮನ್ ಸಾಹಿತ್ಯದ ಓದನ್ನು ಒಳಗೊಂಡ ಬಿ.ಎ  ಪದವಿಯನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು.

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗರು, ತಮ್ಮ ಕುಟುಂಬದ ವಿರೋಧವಿದ್ದಾಗ್ಯೂ ತಮ್ಮ ಹದಿನೆಂಟನೆಯ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಬೆಂಗಳೂರಿಗೆ ಬಂದು ಪ್ರೊಫೆಸರ್ ಯು ಎಸ್ ಕೃಷ್ಣರಾವ್ ಮತ್ತು ಚಂದ್ರಭಾಗಾದೇವಿ ಅವರಿಂದ ಭರತನಾಟ್ಯದ ಉನ್ನತ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಗಳಿಸತೊಡಗಿದರು.  ಇದಲ್ಲದೆ ಮೈಲಾಪುರದ ಗೌರಿ ಅಮ್ಮಾಳ್ ಅವರಿಂದ ಅಭಿನಯ ಶಿಕ್ಷಣವನ್ನು ಗಳಿಸಿದರು.   1965ರಿಂದ ಮೊದಲ್ಗೊಂಡಂತೆ ಗುರು ಕೇಳೂಚರಣ್ ಮಹಾಪಾತ್ರರಿಂದ ಒಡಿಸ್ಸಿ ನೃತ್ಯ ತರಬೇತಿಯನ್ನು ಪಡೆದರು.

1962 ರಲ್ಲಿ ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿ ತಮ್ಮ ಮೊದಲ ನೃತ್ಯಪ್ರದರ್ಶನವನ್ನು ನೀಡಿದ  ಸೋನಾಲ್ ಮಾನಸಿಂಗರು, 1977ರ ವೇಳೆಗೆ ನವದೆಹಲಿಯಲ್ಲಿ  ಸೆಂಟರ್ ಫಾರ್ ಇಂಡಿಯನ್ ಕ್ಲಾಸಿಕಲ್ ಡ್ಯಾನ್ಸಸ್ ಎಂಬ ಶಿಕ್ಷಣಕೇಂದ್ರವನ್ನು ಸ್ಥಾಪಿಸಿದರು.

ನೃತ್ಯರಂಗದ  ತಪಸ್ಸನ್ನು ನಿರಂತರವಾಗಿ ಕೈಗೊಂಡ ಸೋನಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಮುಂಬಂದ ವರುಷಗಳಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವದೆಲ್ಲೆಡೆ ಪ್ರಸಿದ್ಧಿ ಪಡೆದರು.  ಪದ್ಮಭೂಷಣ, ಸಂಗೀತ ನಾಟಕ ಅಕಾಡೆಮಿ ಗೌರವ, ಪದ್ಮವಿಭೂಷಣ, ಕಾಳಿದಾಸ ಸಮ್ಮಾನ್, ಡಾಕ್ಟರೇಟ್ ಮುಂತಾದ ಹಲವಾರು ಗೌರವಗಳು ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಅವರನ್ನರಸಿ ಬಂದಿವೆ.    

ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಅವರ ನಾಲ್ಕು ದಶಕಗಳ ನೃತ್ಯ ಸಾಧನೆಯನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತಪಡಿಸಿದ ಪ್ರಕಾಶ್ ಜಾ ನಿರ್ದೇಶನದ ‘ಸೋನಾಲ್’ ಎಂಬ ಸಾಕ್ಷ್ಯಚಿತ್ರವು  ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಶಸ್ತಿ ಗಳಿಸಿತು.

ಇಂದ್ರಧನುಸ್ಸು, ಮಾನವತ, ಮೇರಾ ಭಾರತ್, ದ್ರೌಪದಿ, ಗೀತ ಗೋವಿಂದ, ಸಬ್ರಾಸ್, ಚತುರಂಗ, ಪಂಚಕನ್ಯಾ, ದುರ್ಗಾದೇವಿ, ಆತ್ಮಯಾನ, ಸಮನ್ವಯ ಇವು ಸೋನಾಲ್ ಮಾನಸಿಂಗರು ಸೃಜಿಸಿದ ಕೆಲವೊಂದು ಪ್ರಖ್ಯಾತ ನೃತ್ಯರೂಪಕಗಳು. 

“ನೃತ್ಯಪಟು ಕೇವಲ ನೃತ್ಯಗಾರ ಇಲ್ಲವೇ ನೃತ್ಯಗಾತಿ ಮಾತ್ರವೇ ಅಲ್ಲ.  ಆತ ಅಥವಾ ಆಕೆ ಪರಿಸರದ  ಒಂದು ಭಾಗ. ಸಮಾಜದಲ್ಲಿನ ಆಗುಹೋಗುಗಳು ಪ್ರತೀ ವ್ಯಕ್ತಿಯ ಮೇಲೆ, ಆದರಲ್ಲೂ ಕಲಾವಿದರ ಮೇಲೆ ಅಪಾರವಾದ ಪ್ರಭಾವವನ್ನು ಬೀರುವಂತದ್ದಾಗಿರುತ್ತವೆ.  ಕಲೆ ಎಂಬುದು ವರ್ತಮಾನವನ್ನು ಪ್ರತಿಬಿಂಬಿಸದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದು ನಿಂತ ನೀರಾಗಿಬಿಡುತ್ತದೆ” ಎನ್ನುತ್ತಾರೆ ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್.  ಭಾರತೀಯ ನೃತ್ಯ ಕಲೆಗಳ ಕುರಿತಾಗಿ ಸೋನಾಲ್ ಮಾನ್ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಹಲವಾರು ಗ್ರಂಥಗಳನ್ನು ರಚಿಸಿದ್ದಾರೆ.

On the birth day of great dance artiste Sonal Mansingh 

ಕಾಮೆಂಟ್‌ಗಳು

ತಮ್ಮ ಸಲಹೆಗಳಿಗೆ ಸುಸ್ವಾಗತ!

ಚಿತ್ರ ಕೃಪೆ: ಎಂ.ಪಿ.ಎಂ. ನಟರಾಜಯ್ಯ